Kort voor het jaar 1000 was er een nederzetting bij het moeras. Die 'Broek-Zele' werd een haventje aan de Zenne. Brussel was geboren ...
Begin 13e eeuw kreeg Brussel een een eerste stenen stadsmuur. Het genoot in de daaropvolgende eeuwen steeds meer aandacht van de landsheren en groeide met de opleving van handel en industrie. Onder Karel V bereikte Brussel, Princelijcke Hoofstadt van 't Nederlandt, misschien wel zijn grootste bloei. Vanuit het Koudenbergpaleis bestuurde hij zijn wereldrijk.
Nadien waren we getuige van een Brusselse Republiek (1576 - 1585) waarin de stad zich ontworstelde aan het gezag van de Spaanse koning. Het was de tijd waarin Willem van Oranje triomfantelijk zijn intrede deed en de calvinisten het bestuur overnamen.
Zo kreeg de stad verschillende heersers: van de Spanjaarden naar de Nederlanders, maar vervolgens ook Oostenrijk en Frankrijk.
Ofschoon cultureel en historisch Brussel bij Vlaanderen hoort, werd de stad in de negentiende en begin twintigste eeuw sterk verfranst en is Frans er de dominante voertaal. Door de complexe Belgische situatie ligt de stad staatkundig buiten het Vlaams Gewest, maar is het wel de hoofdstad van Vlaanderen.
Toen Brussel de hoofdstad werd van het onafhankelijke België, werd er een grondige renovatie doorgevoerd met nieuwe ministeries, kantoorgebouwen, scholen, paleizen en legerkazernes, ... De historische stadskern is daardoor ingekrompen tot de Grote Markt en enkele straten daaromheen.
Door de vestiging van Europese en internationale instellingen wordt ook het Engels steeds meer gesproken. De stad staat daardoor onder meerdere namen bekend: Brussel in het Nederlands, Brüssel in het Duits, Bruxelles in het Frans en Brussels in het Engels. Bruxelles wordt door Franstalige Belgen niet uitgesproken zoals het geschreven is, maar ze zeggen brussèl. Inwoners van Frankrijk spreken het uit als brukselles.
Een echte Brusselaar (nen Brusseleir) spreekt noch Frans noch Nederlands maar Brussels. Dat is Nederlands doorspekt met veel Franse woorden en uitdrukkingen en een vettige r.